W ostatnich latach coraz większy nacisk kładzie się na odpowiedzialność firm wobec środowiska, społeczeństwa i pracowników. Coraz więcej przedsiębiorstw zaczyna rozumieć, że raportowanie pozafinansowe to nie moda, lecz realny obowiązek i element strategii biznesowej. Właśnie w tym kontekście pojawia się dyrektywa CSRD, która znacząco zmienia sposób, w jaki organizacje w całej Unii Europejskiej będą prezentować dane dotyczące zrównoważonego rozwoju. Ten artykuł wyjaśnia, czym jest CSRD, od kiedy obowiązuje i jak wpływa na działalność firm w Polsce.
Czym jest CSRD i jakie ma znaczenie?
Dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) to nowe unijne przepisy dotyczące raportowania niefinansowego. Zastępuje wcześniejsze regulacje NFRD, rozszerzając zakres obowiązków oraz liczbę firm zobowiązanych do raportowania. Jej celem jest zwiększenie przejrzystości działań przedsiębiorstw w zakresie ESG – czyli środowiska (E), kwestii społecznych (S) oraz ładu korporacyjnego (G).
W praktyce oznacza to, że firmy będą musiały ujawniać nie tylko dane finansowe, ale też informacje o wpływie swojej działalności na ludzi i planetę. CSRD wprowadza ujednolicone standardy raportowania ESG, co ma ułatwić inwestorom i interesariuszom ocenę długoterminowej stabilności przedsiębiorstw. Szerzej w tym temacie przeczytasz na stronie JDP.
CSRD od kiedy obowiązuje?
Wiele firm zastanawia się, od kiedy CSRD faktycznie zaczyna obowiązywać. Dyrektywa weszła w życie w 2023 roku, natomiast stosowanie przepisów odbywa się etapami. Terminy różnią się w zależności od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa.
| Rodzaj podmiotu | Rok raportowania | Dane za rok obrotowy |
|---|---|---|
| Spółki objęte wcześniej dyrektywą NFRD | 2025 | 2024 |
| Duże przedsiębiorstwa nieobjęte NFRD | 2026 | 2025 |
| Małe i średnie spółki giełdowe | 2027 | 2026 |
| Spółki spoza UE, działające na jej rynku | 2029 | 2028 |
Zanim przedsiębiorstwa zaczną raportować zgodnie z CSRD, warto przygotować się do nowych wymagań, analizując obecne procesy raportowania i dane ESG.
Dlaczego dyrektywa CSRD jest tak ważna dla firm?
Dyrektywa CSRD to krok w stronę bardziej odpowiedzialnego biznesu. Firmy, które wcześniej traktowały kwestie ESG jako drugorzędne, muszą teraz zintegrować je ze swoją strategią zarządzania.
Największe znaczenie dyrektywy polega na tym, że wymusza realne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. To już nie jest kwestia wizerunku, ale obowiązku regulacyjnego. Dane niefinansowe będą podlegały weryfikacji, a raporty mają być sporządzane w formacie cyfrowym zgodnym z ESRS (European Sustainability Reporting Standards).
Korzyści wynikające z wdrożenia CSRD
Choć nowe przepisy mogą wydawać się wyzwaniem, przynoszą także szereg korzyści. Wśród nich można wymienić:
- większą przejrzystość w komunikacji z inwestorami i partnerami biznesowymi;
- lepsze zarządzanie ryzykiem związanym z ESG;
- wzrost zaufania ze strony klientów i kontrahentów;
- możliwość pozyskania finansowania na korzystniejszych warunkach.
W dłuższej perspektywie firmy, które poważnie potraktują obowiązki wynikające z CSRD, zyskają przewagę konkurencyjną i będą postrzegane jako bardziej wiarygodne i stabilne.
Jak przygotować organizację na wymagania CSRD?
Przygotowanie do raportowania według CSRD wymaga czasu i odpowiedniego podejścia. Pierwszym krokiem jest zrozumienie, które dane są istotne z punktu widzenia standardów ESG oraz jakie procesy trzeba zmodyfikować, by zapewnić ich spójność i wiarygodność.
- Przeanalizuj aktualne raporty i procesy raportowania niefinansowego.
- Zidentyfikuj obszary działalności, które mają największy wpływ na środowisko i społeczeństwo.
- Wdroż system gromadzenia danych ESG zgodnych z ESRS.
- Zaangażuj zespoły HR, finansowe i komunikacyjne w proces raportowania.
- Zapewnij szkolenia i wsparcie dla pracowników odpowiedzialnych za dane raportowe.
Przygotowanie do CSRD to proces, który warto rozpocząć jak najwcześniej, nawet jeśli firma formalnie jeszcze nie jest objęta nowymi regulacjami. Ułatwi to późniejsze spełnienie wymogów i pozwoli uniknąć stresu związanego z krótkimi terminami wdrożenia.
Nowe standardy raportowania – ESRS w praktyce
CSRD wprowadza obowiązek raportowania zgodnie z europejskimi standardami ESRS. To zestaw wskaźników, który obejmuje kilkanaście obszarów – od emisji gazów cieplarnianych, przez warunki pracy, po relacje z interesariuszami. Każda organizacja musi określić, które z nich są dla niej istotne, czyli mają tzw. „materialne znaczenie”.
Wdrożenie ESRS wymaga nie tylko zebrania danych, ale też ich interpretacji w kontekście strategii firmy. To zadanie wymaga współpracy wielu działów i często wsparcia ekspertów zewnętrznych.
CSRD a przyszłość raportowania w Polsce
Polskie firmy, szczególnie te średnie i duże, stoją przed poważnym wyzwaniem. Zmiany, które niesie CSRD, dotyczą nie tylko sposobu raportowania, ale też sposobu myślenia o biznesie. Transparentność, zrównoważony rozwój i odpowiedzialność społeczna stają się nieodłączną częścią strategii.
CSRD to nie jednorazowy obowiązek, lecz nowy standard prowadzenia działalności. Firmy, które już teraz zaczną się przygotowywać, zyskają nie tylko spokój w obliczu nowych przepisów, ale również lepsze relacje z inwestorami i interesariuszami.
Zanim więc dyrektywa CSRD stanie się obowiązkiem, warto potraktować ją jako szansę na rozwój i budowanie nowoczesnej, odpowiedzialnej organizacji.